تفسیر موضوعی قرآن کریم
برگرفته شده از کتاب پیام قرآن نوشته آیت الله العظمی مکارم شیرازی
قرآن و زوجيت عمومى
در آيه 49 سوره ذاريات مى خوانيم: «وَمِنْ كُلِّ شَىْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَيْنِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»: «و از هر چيز يك جفت آفريديم، (و اينها همه براى آن است كه) شايد متذكّر شويد».
در آيه 36 سوره يس مى فرمايد: (سُبْحَانَ الَّذِى خَلَقَ الاَْزْوَاجَ كُلَّهَا مِمَّا تُنْبِتُ الاَْرْضُ وَمِنْ أَنفُسِهِمْ وَمِمَّا لاَ يَعْلَمُونَ): «منزّه است كسى كه تمام زوجها را آفريد، از آنچه زمين مى روياند، و از خودشان و از آنچه نمى دانند» اين آيه با وضوح بيشترى، گستردگى زوجيت را در گياهان و انسان ها و اشيايى كه از محدوده علم بشر بيرون است بيان مى كند.
بسيارى از مفسران، چون براى زوجيت به معناى حقيقى آن (دو جنس نر و ماده) در اينجا مفهومى نيافته اند، آن را به معناى اصناف مختلف موجودات جهان تفسير كرده اند كه به صورت زوج زوج در آمده است، مانند روز و شب، نور و ظلمت، دريا و صحرا، خورشيد و ماه، جنگ و صلح و غير اينها.
ولى امروز ما تفسير دقيق ترى براى اين دو آيه مى يابيم، چرا كه تحقيقات علمى اين حقيت را به خوبى اثبات كرده كه تمام موجودات جهان ماده، از اجزاى بسيار كوچكى به نام اتم تشكيل شده، و اين اجزاء كه در گذشته به عنوان موجود نشكن (اجزاء لاتَتَجَزى) را شناخته شده بود و به همين دليل نام اتم (به معناى نشكن) براى آن انتخاب كرده بودند، با سر پنجه علم و دانش بشر، شكسته شده و انرژى اتمى و صنايع مربوط به آن از اينجا نشأت گرفت.
هنگامى كه اتم را شكافتند، آن را مركب از اجزايى كه عمدتاً الكترون ها ـ ذرات گردنده اتم كه داراى بار منفى الكتريسيته هستند ـ و پروتون ها ـ هسته اتم كه داراى بار الكتريسته مثبت است ـ يافتند و به اين ترتيب معناى دقيق ترى از زوجيت در تمام ذرات عالم هستى، يعنى وجود دو شئ نر و ماده، مثبت و منفى، فاعل و قابل به دست آمد كه هيچ استثنايى نيز براى آن وجود ندارد، درحالى كه تفسيرى كه دانشمندان پيشين مى گفتند، نه تنها با مفهوم زوجيت چندان سازگار نبود، بلكه استثنائات زيادى نيز پيدا مى كرد.
به هر حال در ميان دو زوج حقيقى و همچنين در ميان دو جسم با دو جريان الكتريسيته مختلف مثبت و منفى، كه به جاذبه جنسى بسيار شبيه است. در حالى كه در ميان شب و روز، نور و ظلمت، دريا و صحرا، و مانند اينها هيچ گونه جاذبه اى وجود ندارد.
جالب اين كه بعضى از مفسران بسيار قديم با الهام گرفتن از آيات فوق با صراحت گفته اند كه منظور از زوجين در آيات فوق همان جنس نر و ماده است هر چند توضيح بيشترى براى اين مطلب نداده اند.(1)
پی نوشت:
1. مجمع البيان از يكى از مفسران قديم به نام ابن زيد نقل مى كند كه در تفسير آيه: «وَ من كلّ شئ خلقنا زوجين» گفته است: الزّوجين الذّكر و الانثى (مجمع البيان، جلد 9، ص 160) ـ همين معنا از قتاده در تفسير آيه «سبحان الَّذى خلق الازواج كلّها...» نقل شده است (تفسير قرطبى، جلد 8، صفحه 5470).
|