تفسیر موضوعی قرآن کریم
برگرفته شده از کتاب پیام قرآن نوشته آیت الله العظمی مکارم شیرازی
کتب آسمانى پیامبران
مسلّماً هریک از پیامبران اولوالعزم ـ طبق تفسیرى که اخیراً ذکر کردیم ـ داراى کتاب آسمانى بودند که نام بعضى از آنها کاملاً معروف و شناخته شده است، قرآن مجید کتاب آسمانى پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله)، انجیل کتاب آسمانى حضرت مسیح(علیه السلام)و تورات کتاب آسمانى حضرت موسى(علیه السلام) است.
اما نام کتاب آسمانى نوح و ابراهیم(علیهم السلام) چه بوده؟ ممکن است از آیه 19 سوره اعلى: (صُحُفِ إِبْرَاهِیمَ وَمُوسَى) استفاده کرد که نام کتاب ابراهیم صحف بوده، همان گونه که درباره نام کتاب حضرت نوح (علیه السلام)نیز صحف ذکر کرده اند.
البتّه نام بعضى از کتب دیگر در قرآن مجید آمده، از جمله زبور است که خداوند بر داوود (علیه السلام)نازل کرد (وَ آتَیْنَا داوُودَ زَبُوراً)(1)
ظاهر این است که نام دیگر زبور، مزامیر است (جمع مزمور به معناى اشعار روحانى که همراه با صداى خوش است ).
زبور یک کتاب آسمانى نبود که احکام و شریعت تازه اى داشته باشد. به تعبیر دیگر کتب آسمانى که بر پیامبران نازل گردیده دو گونه بوده است:
1- کتاب هایى که احکام تشریعى تازه دربرداشت و اعلام آیین جدید مى کرد مانند: پنج کتابى که بر پنج پیامبر اولوالعزم نازل گردد.
2- کتاب هایى که احکام تازه در برنداشت بلکه مشتمل بر نصایح و اندرزها و توصیه و دعا و مناجات بود، کتاب زبور یا کتابى که درباره ادریس (علیه السلام)نقل کرده انداز این قبیل بوده است.
این بحث را با روایتى از پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) پایان مى دهیم:
ابوذر مى گوید: «از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) پرسیدم:" عدد پیامبران چند نفر بودند"؟ فرمود: "124 هزار نفر" پرسیدم: "رسولان از میان آنها چند نفر بودند"؟ فرمود: "سیصد و سیزده نفر و بقیه تنها پیامبر بودند."»
سپس اضافه مى کند: «پرسیدم: "کتاب هاى آسمانى که بر آنها نازل شد چند کتاب بود"؟»
پیامبر فرمود: «104 کتاب، 10 کتاب بر آدم، 50 کتاب بر شیث، 30 کتاب بر ادریس، و 10 کتاب بر ابراهیم نازل شد ـ که مجموعاً یکصد کتاب مى شود ـ و تورات و انجیل و زبور و قرآن.»(2)
پی نوشتها:
1. سوره نساء، آیه 163.
2. مجمع البیان، جلد 10، صفحه 476.